Interview voorzitter raad van commissarissen

Groningen Seaports bevindt zich in een dynamische fase waarin de organisatie flinke stappen maakt. In dit interview blikt voorzitter van de raad van commissarissen van Groningen Seaports Frans Keurentjes terug op 2022 en zijn eerste volledige jaar als voorzitter van de raad van commissarissen van Groningen Seaports en reflecteert hij op de positie van de RvC.

De hoofdtaken van de RvC zijn het houden van toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken in de onderneming, de werkgeversrol jegens de directie en het geven van gevraagd en ongevraagd advies. Door de turbulente ontwikkelingen is die laatste rol in het afgelopen jaar het meest aan bod gekomen.

“Groningen Seaports maakt op verschillende niveaus flinke stappen”

Keurentjes is een aantal zaken opgevallen: “Groningen Seaports maakt op verschillende niveaus flinke stappen, mede tot stand gekomen door externe ontwikkelingen zoals de energietransitie, maar ook door de verdere professionalisering van de organisatie. In deze fase wordt steeds duidelijker dat Groningen Seaports de aangewezen partij is om op een professionele en efficiënte manier de doelen te realiseren waarvoor de vennootschap destijds is opgericht.” Keurentjes erkent dat nog niet iedereen ziet, erkent of herkent dat Groningen Seaports dergelijke stappen maakt. “Betrokkenen, medewerkers, omwonenden, business partners, aandeelhouder en politici – ze hebben allemaal een ander beeld bij de taken en verantwoordelijkheden van Groningen Seaports. Daardoor krijgt Groningen Seaports niet altijd de ruimte om haar taken goed te vervullen.”

Governance en Havenvisie

In 2021 is opdracht gegeven om onderzoek te doen naar de governance structuur van Groningen Seaports. Ook de RvC is hierover bevraagd. Deze onderzoeken zijn in 2022 afgerond. Eén van de aanbevelingen hieruit was om de governance structuur te vereenvoudigen. Met name doordat GSP een overheids- NV is met als aandeelhouder een gemeenschappelijke regeling waarin drie lokale overheden participeren, kan de huidige structuur tot stroperige besluitvormingsprocessen leiden.

Een tweede aanbeveling was om een nieuwe Havenvisie te ontwikkelen die beter geïntegreerd is in regionaal economisch beleid. ‘Dat waartoe Groningen Seaports op aarde is.’ Het is een regelmatig terugkerend thema tijdens het gesprek met Keurentjes. Houd je je als onderneming bezig met de juiste thema’s? De verschillende ontwikkelingen en de grote belangstelling voor haar beheersgebied waar zij mee geconfronteerd wordt, dwingt Groningen Seaports tot het maken van scherpe keuzes”.

“Het goede nieuws”, geeft Keurentjes aan, “is dat bij de uitwerking van de aanbeveling om een nieuwe Havenvisie te maken al snel werd geconstateerd dat de oude havenvisie de juiste accenten legt en de thema’s in deze visie nog steeds actueel zijn. Maar hoe je dat vertaalt naar de organisatie, welke consequenties dat heeft, wat het concurrentieveld is en hoe dat zich verhoudt tot de strategische keuzes die Groningen Seaports dan wel of niet moet maken ligt nog open. Daar moeten we met deze nieuwe havenvisie scherpe keuzes in maken.”

In de ontwikkelingsfase waarin GSP zich bevindt is het van groot belang om op professionele wijze in te spelen op de uitdagingen en zeker ook de kansen die op GSP af komen. Juist vanwege de unieke ligging en ontwikkelingsmogelijkheden in het beheersgebied van Groningen Seaports vraagt dat om duidelijke keuzes.  Keurentjes pleit daarom voor een governance structuur met direct aandeelhouderschap van de betrokken regionale overheden, zodat daarmee de kaderstellende en toetsende rol van de aandeelhouder maximaal tot z’n recht komt. “De politiek heeft jaren geleden besloten een NV op te richten om het industriële en economisch beleid binnen de havens en haar aangrenzende gebieden vorm te geven, binnen de ecologische randvoorwaarden en andere criteria. De aandeelhouder kan vervolgens toetsen of het professioneel bestuur en professioneel toezicht die doelen bereikt.”

Energietransitie richting waterstof

“Het is aan Groningen Seaports om nóg meer te laten zien welke kwaliteit ze in huis heeft”, vervolgt Keurentjes. Daar worden volgens hem al flinke stappen in gezet, bijvoorbeeld bij de realisatie van de LNG-terminal in 2022. De directie heeft regelmatig contact gezocht met de RvC voor afstemming en advies over de voortgang, de criteria en de risico’s tijdens de realisatie van deze terminal. Ter oriëntatie en om hun kennis op dit onderwerp te verdiepen, brachten de RvC en directie in augustus een werkbezoek aan de LNG-terminal op de Maasvlakte in Rotterdam.

Bij dat werkbezoek kwam ook de discussie over waterstof aan bod. “Dat is namelijk een ander belangrijk thema dat van invloed is op de scope van Groningen Seaports”, legt Keurentjes uit. “Gaat Groningen Seaports zich de komende jaren opwerpen als dé partij in de energietransitie op het gebied van waterstof? Wel als het aan de directie ligt, en vanuit de RvC zullen we die keuze onderstrepen.” De realisatie van deze ambitie benadrukt nog meer de (inter)nationale schaal waarop Groningen Seaports opereert. “We zullen er daarom zeker op toezien dat dit op een goede manier wordt ingericht en dat daar een goede governance op is.”

Verder heeft de RvC de directie geadviseerd ten aanzien van de implementatie en uitwerking van de nieuwe interne organisatiestructuur waar Groningen Seaports afgelopen jaar mee aan de slag is gegaan. “Deze ontwikkeling is nodig om ook in de toekomst goed geëquipeerd te zijn, bijvoorbeeld voor de energietransitie richting waterstof”, licht Keurentjes toe. “Uiteraard moeten we de juiste afstand houden, maar het onderwerp staat nog regelmatig op de agenda om een vinger aan de pols te houden.” 

Zelfevaluatie

De RvC heeft in 2022 een zelfevaluatie gedaan naar het eigen functioneren en dat van de auditcommissie en de individuele commissarissen. Hieruit bleek dat de RvC goed in staat is om haar taken te vervullen. Een van de punten die de komende jaren meer aandacht zal krijgen is werkgeversrol van de RvC jegens de directie en het HR-beleid van de onderneming in het algemeen. “ Met het oog op de vacature in de RvC in 2023, wordt gebruik gemaakt van de zelfevaluatie en het diversiteitsbeleid.” Een ander onderwerp wat de komende jaren volgens Keurentjes ook heel belangrijk wordt, is de aandacht voor stakeholdermanagement: “Dat hebben we in onze zelfevaluatie en in het gesprek met de directie ook aangegeven.

Vooruitblik

Keurentjes kijkt uit naar 2023: “In zekere zin waren de ontwikkelingen in 2022 een opmaat naar realisatie in 2023, het jaar waarin de nieuwe Havenvisie zal worden vastgesteld en de nieuwe corporate governance structuur vorm gaat krijgen.”