Rendement, impact en risico

Groningen Seaports legt zowel voor- als achteraf verantwoording af over hoe positieve en negatieve afwijkingen op het beoogde financieel rendement samenhangen met de beoogde maatschappelijke doelstellingen zoals werkgelegenheid en duurzaamheid.

Aandeelhoudersstrategie

Groningen Seaports wil evenwicht creëren tussen duurzame, maatschappelijke impact en een marktconform, financieel rendement. De aandeelhouder van Groningen Seaports is in dat kader bereid het deel van het marktconforme rendement, dat in een private omgeving als dividend zou worden uitgekeerd, in te zetten als afslag op het financieel rendement om daarmee business cases te realiseren ten behoeve van het publieke belang. Daarbij moet dan wel steeds, zowel voor- als achteraf, een heldere verantwoording gegeven worden over de bijdrage aan de aandeelhoudersdoelstellingen. Hierdoor is er meer aandacht voor maatschappelijk rendement en meer ruimte voor investeringen in duurzaamheid en werkgelegenheid.

Risicomanagement

Risicomanagement is een continu proces, waarbij wordt geïdentificeerd wat mis kan gaan (risico’s) en wat bijdraagt aan het realiseren van de doelen (kansen). Het doel is beheersing van de risico’s, zodat doelen binnen acceptabele grenzen (aanvaardbare risico’s) en met meer zekerheid worden gerealiseerd. Het beleid dat Groningen Seaports voert ten aanzien van risicomanagement en de aanpak hiervan, is neergelegd in het Risicomanagementbeleid Groningen Seaports NV.

Beheersing

Voor beheersing van risico’s hanteert Groningen Seaports het zogenaamde ‘three lines of defence model’. De eerste linie bestaat uit directie en het lijnmanagement. Zij zijn verantwoordelijk voor het onderkennen, beheersen en eventueel bewust accepteren van risico’s. De tweede linie bestaat uit de afdelingen Finance & Control, Legal Affairs en CISO. Zij treden op als sparringpartner voor de eerste linie en ondersteunen bij de dagelijkse beheersing van risico’s. De derde linie wordt gevormd door de Interne Audit Functie. Vanuit een objectieve en onafhankelijke positie toetst deze de beheersingsconstructie die door de eerste en tweede lijn is gevormd.

De Interne Audit Functie is daarmee niet verantwoordelijk voor risicomanagement, maar vormt een oordeel over de kwaliteit en effectiviteit ervan. De Interne Audit Functie voert onderzoeken uit naar governance, risicomanagement en interne beheersing van processen en is verantwoordelijk voor de voortgangsrapportage van het actieplan (uitkomsten van het onderzoek) en de toetsing van verbeteracties die door het management zijn geïmplementeerd.

In 2023 is het risicoprofiel van Groningen Seaports NV geactualiseerd. De restrisico’s (na getroffen beheersmaatregelen, zie tabel Risico’s) zijn in beeld gebracht en er is bepaald hoe deze zich verhouden tot de risicobereidheid van het management. Bij de bepaling van de impact is een relatie gelegd met het meest recente Bedrijfsplan van Groningen Seaports.

Risicoreserve

Waar de mogelijkheden tot beheersing van risico’s gering zijn, zal er bij een incident sprake zijn van directe impact op het eigen vermogen. Om ervoor te zorgen dat de bedrijfsvoering van Groningen Seaports niet in gevaar komt wordt de weerstandscapaciteit geactualiseerd. Deze actualisatie vindt tweejaarlijks plaats, de laatste actualisatie is ultimo 2023 uitgevoerd. Daarmee is inzicht verworven in de belemmeringen die kunnen optreden in het streven naar de bedrijfsdoelstellingen en waarmee structureel rekening wordt gehouden in de bedrijfsvoering. Groningen Seaports hanteert een grote mate van financiële zekerheid, namelijk het hoogste niveau van 99,5%. Berekening van de scenario’s heeft bij dit niveau geresulteerd in een benodigde buffer van € 28,5 miljoen. Het eigen vermogen per balansdatum is hiervoor ruim toereikend.

Monitoring

Met het geheel aan werkzaamheden dat Groningen Seaports uitvoert in het kader van risicobeheersing, is het van belang de overkoepelende rol verder uit te werken. Zoals in de voorgaande paragraaf ‘Beheersing’ werd beschreven, is risicomanagement bedrijfsbreed verankerd, waarmee het principe van het ‘three lines of defence’ model gestalte heeft gekregen. Voor de geactualiseerde risico’s zijn voor zover mogelijk beheersmaatregelen getroffen. Monitoring en actualisatie van de risico’s en de beheersmaatregelen vinden continu plaats.

Een terugkerend onderdeel van de monitoring is de signalering van risico’s op het gebied van fraude. De bestaande beheersmaatregelen worden daarop getoetst, het gaat hierbij om bijvoorbeeld het aanbestedingsbeleid, bestelprocedure en financiële processen. Een mitigerende maatregel is de opgestelde gedragscode voor de medewerkers van Groningen Seaports. Deze gedragscode is in 2022 geactualiseerd. Verder vindt er bewaking plaats op kwetsbaarheid van de medewerkers in relatie tot hun werkzaamheden en privésituatie en dient er bij indiensttreding een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) te worden aangeleverd. Dit geldt ook voor stagiaires. Er is geen indicatie dat medewerkers van Groningen Seaports betrokken zijn bij fraude of fraude-gerelateerde zaken.